مادرپودمان3کتاب کاروفناوری باقطعات الکتریک آشنا می شویم آموزش میبینیم که چگونه یک مدار درست کنیم و چگونه قطعات الکتریکی را درمدار لحیم کنیم.
معرفی قطعات الکترونیک
1-آی-سی ها:
آی-سی ها یا همان مدارات مجتمع(اینتگراتد سرکویت) انواع بسیار مختلفی دارند بعضی ها راه انداز بعضی تقویت کنند بعضی آشکارساز و بعضی ها مبدل هستند.
تکنولوژی الکترونیک با سرعتی فراتر از تصور در حال پیشرفت است. آی سی ها را امروزه در صنایع نظامی کاربد بسار بسیار وسیعی داشته و داشته اند. آی سی ها را امروزه به صورت SMD یا ریز هم میسازند
2- ترانزیستور ها:
ترانزیستور ها نسل ماقبل آی سی ها بودند که با مزایایی که داشتند امروزه هم مورد استفاده قرار میگیرند! انواع مختلفی از ترانزیستور ها وجود دارد که بازهم کارهای مختلفی را انجام میدهند مثل تقویت! در واقع هرکاری را که آی سی میتواند انجام دهد ترانزیستور ها هم میتوانند با این تفاوت که در مداراتی که با آی سی ساخته میشوند حجم مدار به شدت کوچک میشود. ترانزیستورها هم دو نمونه ساخته شدند نسل قدیم که BJT بودند و نسل جدید که FET هستند. البته امروزه هر دو نسل تولید میشوند.
3-دیود ها:
دیود ها هم سل قبل ترانزیستورها هستند یعنی ترانزیستور ها در واقع از دیود ها ساخته میشوند.انواع مختلفی هم دارند.کارهایی مختلفی هم انجام میدهند معمولا دانش آموزان دیود را به عنوان یکسو ساز میشناسند دیود ها انواع بسیار متعددی دارند که دیود های نورانی یا LED ها بسیار جذاب هستند که بچه های کوچک بسیار دوست دارند.
4-سلف ها:
سلف یا بوبین یا سلونویید از پیچش یک سری دور از سیم مشخص بر روی یک هسته ساخته میشود امروزه بسیار کم از سلف ها استفاده میشود سلف ها حجیم هستمد و در عین حال گران قیمت از کارهایی که سلف ها انجام میدهند میتوان در ساخت فیلترها ی فرکانسی یاد کرد.
5- مقاومت:
مقاومت عنصری از الکترونیک هست که همیشه بوده و هست و به نسبت ارزانتر از همه هست. انواع مختلفی از مقاومت ها وجود دارد که اهم های مختلفی دارند همچنین دارای وات های مختلفی هستند. مقاومت های سیمی قبلا ساخته میشدند امروزه مقاومت های کربنی بیشتر مورد استفاده هستند.
مقاومت ها هم دو نمونه هستن(کلا) مقاومت های ثابت و مقاومت های متغیر
6- خازن ها:
خازن ها هم به عنوان ذخایر انرژی الکتریکی شاید بتوان گفت در مدارها مورد استفاده قرار میگیرند. خازن ها دارای انواع بسار متعددی هستن اما در کل مثل مقاومت ها به دو مدل ثابت و متغیر ساخته میشوند . خازن های متغیر در مدارات فرکانسی استفاده میشوند و همچنین خازن ها ثابت هم به گونه های مختلف عدسی -سرامیکی و الکترولیتی تقسیم میشوند.
آموزش لحیم کاری ظریف سیم و.. با هویه
How to Solder Electronics
برای اتصال مطمئن و سالم قطعات از لحیم کاری استفاده می شود. کم و بیش ممکن است با انجام این کار آشنا باشید ولی امروز قصد داریم تا روش صحیح را به شما آموزش دهیم. در لحیم کاری سیم مخصوصی به وسیله هویه ذوب می شود و محل اتصال را جوش می زند. همچنین با رعایت نکات ایمنی ذکر شده در مطلب کاری بدون خطر را می توانید انجام دهید. لوازم مربوط را هم می توانید از فروشگاه های لوازم الکترونیکی تهیه نمایید.
لوازم مورد نیاز برای لحیم کاری صحیح و اصولی
برای انجام آموزش لحیم کاری با هویه شما به یک هویه با حرارت بالا و مناسب نیاز دارید. هویه مناسب به دستگاهی اطلاق می شود که سیستم کنترل ایمنی تخلیه الکترواستاتیک (Electrostatic Discharge (ESD))، کنترل کننده دما و قدرت بالا داشته باشد. هویه مورد نیاز برای مشاغل کوچک مدل ۲۵ وات می باشد و برای کارهای بزرگتر و حرفه ای تر به نوع ۱۰۰ وات احتیاج است. دماسنج و دی شارژر الکترواستاتیک از لحاظ ایمنی برای کنترل حرارت و کنترل رفتار تخلیه ها کاربرد دارند.
برای انجام انواع لحیم کاری به سیم لحیم با آلیاژ مناسب نیز نیاز دارید. متداول ترین آلیاژ موجود مورد استفاده درالکترونیک از ۶۰ درصد قلع و ۴۰ درصد سرب تهیه شده است که معمولا آن را ۶۰/۴۰ می نامند. پایین ترین دما ذوب را آلیاژ ۶۳/۳۷ دارد. اخیرا مدل های بدون سرب نیز به بازار عرضه می شوند که دلیل آن فقط به خاطر حفظ سلامتی است.
توجه داشته باشید که محتوی سرب خطرناک است بنابر این باید از تهویه مناسب یا ماسک تنفسی در هنگام لحیم کاری برای جلوگیری از استنشاق دود استفاده کنید. همچنین این دود برای چشمان شما نیز مضر است، استفاده از عینک ایمنی را فراموش نکنید.
از دیگر لوازم مورد نیاز می توان به روغن لحیم کاری و فلاکس اشاره کرد. این روغن انواع مختلفی دارد و باید مدل مخصوص لحیم کاری قطعات الکتریکی را تهیه نمایید. این ماده برای آماده سازی سطوح لحیم کاری استفاده می شود. خاک، گریس و.. با اتصال لحیم تداخل دارند و باید حذف شوند. این روغن ها این کار را تصحیل می کنند. این روغن ها معمولا به گونه ای تولید می شوند که پس از استفاده آثاری از خود به جای نگذارند ولی در غیر این صورت پس از اتمام لحیم کاری باید در صورت مشاهده روی قسمتی پاک شوند. البته مدل هایی سیم لحیم با مغز روغنی نیز وجود دارند که نیاز به روغن اضافی ندارند.
مدار و قطعات مورد نیاز مورد بعدی برای آموزش لحیم کاری حرفه ای هستند. لحیم کاری معمولا برای جوش دادن قطعات الکتریکی روی سوراخ برد ها استفاده می شوند. شما می توانید برد هایی به صورت آماده بخرید که برای انجام کاری آماده ساخته شدن توسط شما هستند که می توانند کمک ابزار خوبی محسوب شوند.
همچنین پیشنهاد می کنیم مطلب اقدامات مهم بعد از خیس شدن و افتادن گوشی آیفون، اندروید و.. در آب را نیز مطالعه نمایید.
فراموش نکنید که برای لحیم کاری احتیاج به گیره، نگه دارنده یا سایر اجزا که ممکن است کوچک باشند دارید. شما می توانید از انبر دست های ریز، موچین و یا سایر مشابه نیز استفاده بکنید. این قطعات در زمان لحیم کاری برای نگه داشتن قطعات سرجای خود کاربرد دارند.
نحوه لحیم کردن اجزا مختلف در آموزش لحیم کاری فارسی
حال باید قطعات را برای لحیم کاری جهت انجام آموزش تصویری لحیم کاری آماده کنید. سعی کنید در انتخاب قطعات دقت و محاسبات لازم را انجام دهید تا کاری بی نقص داشته باشید. به طور مثال به مقدار مقاومت ها و کد رنگ ها توجه داشته باشید.
قبل شروع عملیات نکات ایمنی را رعایت کنید. محیط لحیم کاری باید در فضایی مناسب با وجود تهویه و با استفاده از ماسک و محافظ چشم انجام شود. زیرا این دود علاوه بر تنفس برای چشم نیز مضر هستند. اطمینان حاصل کنید که دسته هویه که از چوب یا پلاستیک است سالم باشد و فراموش نکنید این قسمت امن است و به نک و قسمت آهنی آن دست نزنید. همچنین در هنگام عدم استفاده از هویه، مراقب عدم تماس با محیط های قابل اشتعال باشید زیرا در این زمان ها امکان وقوع آتش سوزی و یا سوختگی زیاد است. فاصله بین قطعات الکتریکی در حال لحیم کاری با چهره شما باید بین ۱۸ تا ۳۰ سانتی متر باشد. توجه داشته باشید سیم لحیم کاری حساس و غیر قابل پیش بینی است و ممکن است شکسته شود پس مراقب باشید.
برای لحیم کاری از نوک هویه استفاده کنید. این قسمت قابل تعویض و باز شدن است و از تماس سیم لحیم کاری با سایر قسمت های فلزی بدنه اجتناب کنید. این نک را برای گیرایی بهتر می تواند با استفاده از سمباده یا سوهان بعد از کار و درهنگام سرد بودن تمییز کنید. اگر متوجه شدید سیم ذوب نمی شود و می شکند، احتمالا دمای هویه شما مناسب و متناسب با سیم نیست.
در همین زمینه مطالعه مطلب ۴ نکته مهم در شستن و تمیز کردن وسایل و قطعات الکترونیکی نیز برای شما مفید است.
محل را به روغن لحیم کاری آغشته کنید (این کار را با همان سیم هویه می توانید انجام دهید). قطعه را در سوراخ یا محل معلوم قرار دهید. معمولا هویه را باید با دست مسلط خود بگیرید و با دست دیگر سیم لحیم کاری را بگیرید. سیم لحیم را بین پایه قطعه مورد نظر و هویه قرار دهید. هویه را یه سیم نزدیک کنید، با افزایش دما روغن شورع به تبخیر می کند و دود می شود.
هویه را به قدر کافی به سیم بچسبانید تا روی محل مورد نظر ذوب شود. سعی کنید لحیم مذاب به صورت کامل اطراف مفصل را پر کند. بعد سیم و هویه را دور کنید و مقداری صبر کنید تا اتصال خنک و جوش سفت شود. اگر متوجه شدید که لحیم به قطعه نمی چسبد، احتمالا سطح مورد نظر آلوده است. اگر از سیم های با مغر روغنی استفاده می کنید، سعی کنید روغن جداگانه هم به محل بزنید و منطقه را کاملا تمیز کنید.
همچنین در همین زمینه می توانید مطلب ۴ روش ساخت تابلو ال ای دی (LED) ثابت و متحرک در خانه را هم برایی تقویت آموزش لحیم کاری تابلو LEDبخوانید.
هنگامی که شکاف پر می شود، باید تغذیه را متوقف کنید. معمولا بیش از یک یا دو قطره سیم لحیم برای هر پایه بیشتر نیاز نیست. کم کم با تمرین بیشتر و مشاهده نمونه های لحیم کاری با این مقدار آشنا می شوید.
ویژگی های یک پروژه لحیم کاری خوب
برای انجام لحیم کاری استاندارد باید سرعت خود را افزایش دهید. حرارت هویه بسیار زیاد است و ممکن است در استفاده با مدت زمان بالا، به قطعات شما آسیب وارد شود. پس سعی کنید کار را با سرعت بالاتری انجام دهید. سعی کنید از هویه مناسب استفاده کنید. معمولا هویه های ۳۰ وات برای اکثر کار های الکترونیکی مناسب خواهند بود. همچنین اگر روی تخته برد دو طرفه کار می کنید، سعی کنید هر دو طرف را برای اتصال بررسی کنیدو سمت براق و مخروط شکل را انتخاب کنید.
همچنین برای محافظت بیشتر از اجزای حساس مدارد، از خنک کننده ها یا Heat Sinks استفاده نمایید.بعضی از قطعات مانند دیود ها، ترنزیستور ها و.. کاملا به گرما حساس هستند. یک Heat Sinks آلمینیومی کوچک روی قطعات می توانند گرمای آن ها را بگیرند و قطعات را خنک نمایند. این قطعه را می توانید از فروشگاه ها تهیه نمایید.
سعی کنید تا می توانید یاد بگیرید و مهارت خود را بهبود بخشید. پس از یادگیری کامل این کار برای شما خسته کننده نمی شود، سعی کنید نمونه های کامل و حرفه را ببینید و سعی کنید روی برد های آزمایشی یا کهنه مانند آن ها اتصال بزنید. مطمئنا با تمرین کافی و مشاهده نمونه های بیشتر این مهارت در شما تقویت می شود.
همیشه نک هویه را تمیز نگه دارید. شما با استفاده از اسفنج، روغن هویه، سمباده یا سوهان این قطعه را پاک نگه دارید. کثیف شدن آن به علت تماس با سیم لحیم و.. می تواند روی کار شما تاثیر منفی بگذارد.
فراموش نکنید قبل از جا به جایی اجزا لحیم کاری، آن را کامل خنک کنید. زمانی که کار به اتمام برسد در چند ثانیه لحیم خنک می شود. سعی کنید تا آن لحظه از تکان های اضافی بپرهیزید.
مطالعه آموزش ۴ روش ساخت فلزیاب قوی با گوشی، رادیو، ماشین حساب و .. در خانه نیز می تواند برای شما جالب باشد.
تلفن های قدیمی، رادیو های کهنه و.. می تواند وسیله ای مناسب برای تمرین شما باشند. فراموش نکنید هیچ کس کامل نیست، پس با تمرین حرفه ای تر شوید و حتی از این راه درآمد کسب کنید.
